Osmos ya da kuru erik mi demeli? Bugün hepimiz duşta fazla vakit geçirdiğimizde ya da maalesef bir sel felaketine maruz kaldığımızda, bir zaman sonra el ve ayak parmaklarımızda kurumuş erik gibi olmuş, uçları buruşmuş, sanki bize ait olmayan parmaklarımız olduğunu fark ederiz. Bu hemen hemen suya girdikten 5 dakika sonra başlayan bir süreç olarak karşımıza çıkar.
Yine önce tarihe bir kısa yolculuk yapalım, 1936 yılında İngiltere’de bulunan St.Mary Hastanesinde görevli Thomas Lewis ve George Pickering felçli hastalar üzerinde araştırma yaparken felçli hastaların felçli uzuvlarında buruşma olmuyorken, felçli olmayan uzuvlarında buruşma olduğunu fark ettiler, bunu fark etmeleri o yılarda pek işe yaramadı, bunu ne dillendirdiler nede bununla ilgili bir makale yazıldı.
Bu keşif tabiri caizse saklı kaldı, ta ki İrlandalı Plastik Cerrah Seamus O’Riaian bunu tekrar fark edip, incelemeye değer kabul edene kadar. Seamus O’Riaian’dan farklı olarak genel kabul gören bir fikir (Osmos) bilim insanları tarafından uzun süre kabul görmüştü. Bundan da bahsetmek faydalı olacaktır, bu bilinen bilimsel açıklama;
İnsan Cildinin en dış tabakası olan stratum corneum, insanı dış yıpranmadan koruyan kısımdır, bu kısmın parmak uçlarında olan yerlerinde su, stratum corneum’da emilir, emilince hücreler şişer ve cildin üst düzeyinde şişme olur. Bu da suyun daha fazla emilmesini engeller. Yani dış tabakada genişleme olurken alt tabaka aynı kalmaya devam eder, bu durum sadece el ve ayak parmak uçlarında olur sebep ise buralarda ter bezleri bulunmaz.
Bu fikir çok uzun yıllarca kabul gördü ve doğru kabul edilip, bilimsel yayınlarda sunuldu. Buruşuklukların asıl sebebi ile ilgili O’Riaian’a tekrar dönecek olurak, 1973 yılında çocuk hastasının annesinde daha önce buruşuk olan parmakların pürüzsüzlüğü ile karşılaşınca bunu inceleyip oluşumun sebebini vücudun almış olduğu aktif bir karar olarak açıklayana kadar.
Arkasındaki Bilim
İnsan bu kararı alıp sonrasında buruş veya buruşma diye beyne komut gönderdiğinin farkında değildir. Otomatik sinir sisteminin bir parçası olan, nefes alma, terleme, kalbin atış hızı gibi parmak buruşması da bizim dışımızda ama sistemli bir şekilde meydana geliyor. Parmak buruşmasının parmakların suyu emmesi ile ilgisi yoktur. Tamamen parmak uçlarına kadar devam eden sinir sistemine bağlı bir durumdur, sinir uçlarının bunu hissetmesi ve beyine komut göndermesi ile ilgilidir. Kopmuş parmakları tekrar dikilen insanlarda bu durum şöyle gözlemlenmiştir, dikilen uzuvdaki sinirler gelişinceye kadar buruşma olmamış, ilerleyen dönemde sağlına kavuşan uzuvlarda buruşma tekrar başlamıştır.
Sonuç olarak diyebiliriz ki bu durum sinir sistemi ile ilgili bir olaydır. Osmos ya da kuru erik mi demeli? Makalemizin sonuna geldik. Umarız beğenmişsinizdir. 🙂
@tarihlibilim
#sci #science #tarih #history #bilim #osmos #bilimiseviyoruz #tarihlibilim
https://www.tarihlibilim.com/post/tarihli-bilim-biz-kimiz/
https://www.tarihlibilim.com/post/sogan-neden-goz-yasartiyor/
https://www.tarihlibilim.com/post/isinmayan-parmaklar/
1 comment