Örümcek bazılarımızın fobi sahibi olmasına neden olan, belki de pek sevimli kabul edilmeyen bir sanatkâr böcek türüdür. Bugün o sanat eseri olan ördüğü ağdan bahsedeceğiz.
Hiç daha önce düşünmüş müydünüz? Avları ağa takılıyor ama kendi aynı ağa takılmıyor, örümcekler geçmişten günümüze birçok hikâyenin içinde rol almış bir kahramandır, örümceği masallara, hikayelere, filmlere, tıp, sanat, bilim ve aklımıza gelmeyen daha birçok şeye konu yapan o muazzam örülmüş ağıdır,
Örümcek ağını avlanmak amaçlı yapmaktadır, bir sanat eseri meydana getirmek istediği için veya biz insanlara ilham vererek bir şeyler icat etmemiz için değil, onun tek amacı beslenmek ve öncesinde avlanmak.
İlk olarak örümceğin ürettiği ipeğin aslında tamamen nasıl üretildiğinin henüz tamamen çözülmüş bir şey olmadığını söyleyerek başlamak isteriz,
Entomoloji (Böcek Bilimi) başta olmak üzere diğer bilim dalları bunu araştırmaya devam ede dursun, biz bugün o muazzam ağdan bahsetmeye devam edelim. Araneus Diadematus daha bilinir adıyla bir çoğumuzun görmeye şahit olduğu bahçe örümceği tarafından örülen ağ hakkında bildiklerimiz,
* Çelikten daha sağlam olduğu
* Kurşun geçirmez olduğu,
* Metrelerce üretilebilir olması,
* 7 farklı türde olduğu,
* Kevlar*’dan daha dayanıklı olduğu,
Böyle enteresan bir doğa ürünü elbette bilimin gözünden kaçmazdı, kurşun geçirmez çelik yeleklere ilham olan bu basit örümcek mukozası bir başka sırra daha sahip, örümcek nereye ağ öreceğine karar verdikten sonra hemen işe koyularak ağını kurar, bunu yaparken oldukça rahat davranır, üzerine yapışarak yakalanacak olan avları için kurduğu bu tuzakta kendisi yapışmadan hareket eder, işte bizimde ilgimizi çeken yer burası oldu.
Örülen ağın aslında tamamında bu yapışkanlık yoktur, yapışkanlık sarmal kesişme noktalarına bırakılan ıslak yapışkanlı damlacık olan Falgeliform İpeği ile sağlanmaktadır. Örümceğin kendi ağına yakalanmamasını sağlayan ilk olay bu noktalara temas etmemesidir, aynı şeyi bir başka böcek bilemediği için hem yapışkanlı hem de yapışkanlı olmayan kısımlara dokunacağı için yakalanmaktadır.
İkinci olay ise temel yürümesini sağlayan bizim gördüğümüzde büyük bacakları dediğimiz bacaklarının uçlarında minik uzmanlaşmış pençeler mevcuttur, tamamen tutunmak için tasarlanmıştır, kanca şeklindeki pençelerin altında ise yay benzeri tüyler bulunmaktadır, örümcek bu pençe benzeri ayağı ile bir ipeğe tutunduğunda yay benzeri tüyleri gerilir ve geriye itilir, bu da gerilimli tutulmasını sağlar, yapışkandan kurtulmasını sağlayan da aslında budur.
Örümcek fobisi olan okurlarımızın affına sığınarak burada bitiriyoruz, 🙂
*Kevlar, çok hafif karbon kökenli çok sağlam liflerden oluşan bir malzemedir. Çelik yelek kullanımda yaygın kullanılan malzemedir.
@tarihlibilim
#sci #science #bilim #örümcek #spider #spiderphobia #tarih #tarihlibilim