Kök Hücrelerle Görme İmkânı mümkün mü? Son yıllarda hücre kök araştırmalarındaki ilerlemeler, görme kaybı yaşayan bireyler için umut sağlanan sonuçlar sağlandı. Japonya’da yürütülen bir çalışma, özellikle limbal hücre nakli nedeniyle meydana gelen kornea hastalıklarına yönelik gelişmiş bir tedavi sundu. Araştırmacılar, ağır kornea yaralanmasına sahip olan kişilere görme yetilerini büyük ölçüde geri kazandırmayı başardı. Bu çalışma, dünya çapında kornea hasarına bağlı görme kaybı yaşayan kişi için yeni bir umut kaynağı olarak öne çıkıyor.
Çnce bir kısa tarihçesinden bahsedelim.
Kornea Tedavisinin Tarihçesi ve Gelişimi
Kornea tedavisinin tarihi, ilk başarılı müdahalelerle 20. yüzyılın başlarında şekillenmeye başladı. 1905‘te Avusturyalı oftalmolog Eduard Zirm, görme kaybı yaşayan bir hasta için ilk başarılı kornea naklini gerçekleştirdi. Bu, göz sağlığı alanında önemli bir adım oldu. Ancak doku reddi riski ve donör eksikliğinden kaynaklanan zorluklar, bu parçaların yaygınlaşmasını engelledi. 20.yüzyıl boyunca, bu tedavi yöntemi ancak belirli koşullarla uygulanabilirken, günümüzde kornea nakli için hala sınırlı sayıda donör bulunmaktadır.
iPSC’lerin Kullanımıyla Kornea Tedavisi
Araştırmada, indüklenmiş pluripotent kök kullanılarak (iPSC) sağlıklı insan kanından laboratuvar ortamında kornea epiteli üretilir. Bu şekilde değiştirilir, korneadaki yara dokusunun üzerine nakledilir ve koruyucu kontakt lenslerle kapatılır. Yedi ay içinde hastaların görme yetisinde belirgin bir iyileşme gözlemlenir.
Çalışmanın başarılı sonuçları, kök Hücre araştırmalarında büyük bir adım olarak kabul edilir. İki yıl sonra yapılan değerlendirmelerde herhangi bir ciddi güvenlik sorunu görülmedi. Bu da iyileşmeye yönelik iyileşme yönünde önemli bir bulgu olarak kabul edildi.
Görme Kaybı İçin Yeni Bir Umut Kapısı
Limbal kök hücrelerinin fonksiyonunun bozulması, korneadaki yara dokusunun azalması ve kaybının yol açmaktadır. Bu durumda, geleneksel tedavi yöntemleri mevcuttur, çünkü yalnızca bir inceleme sağlıklı kornea dokusu alınıp nakledilebilir. Ancak iPSC’lerin kullanımı bu sorunu çözerek, her iki gözle de hasar bulunan hastalıklar için etkili bir tedavi sunmaktadır. Japonya’daki bu çalışma, dünya çapındaki kayıp kaybı yaşayan insan için yeni bir umut kaynağı olmuş ve geniş bir hasta kitlesine ulaşabilme potansiyeli sunmuştur.
Japonya’da yapılan operasyon
Japonya’da yapılan radikal bir kök hücre nakli, korneası ciddi şekilde hasar gören üç kişinin bulanık görüşünü önemli ölçüde iyileştirdi. Bu klinik çalışma, dünyada türünün ilk örneği olarak kök hücre araştırmalarında büyük bir ilerleme olarak kabul ediliyor. Operasyondan iki yıl sonra, ciddi bir güvenlik sorunu yaşanmazken, üç kişinin kornealarının dışarıdan bakıldığında daha şeffaf bir görünüm kazandığı gözlemlendi.
Çalışmaya, “limbal kök hücre yetmezliği” (LSCD) adı verilen, korneada yara dokusu birikmesine yol açan bir rahatsızlığa sahip dört kişi katıldı.
Limbus adı verilen ve gözün beyaz kısmını koruyarak korneayı destekleyen yapı, kök hücreler açısından zengin bir bölgedir. Ayrıca korneadaki hücrelerin yenilenmesini sağlar. Bu bölgedeki kök hücrelerin işlevini kaybetmesi, zamanla görme kaybına yol açar. Günümüzde LSCD’ye sahip kişiler, bir gözlerinden sağlıklı kornea dilimi aldırabiliyor. Ancak her iki göz de etkilenmişse, donör nakli gerekmektedir.
Göz hakkında daha fazla bilgi almak için diğer makalelerimizi okumayı unutmayınmız.
@tarihlibilim
