Gıda Takviyesi Ölümleri yaşanır mı? Acaba zararlı mı diye zaman zaman sormuşsunuzdur. Hatta bunun ilgili makaleler okumuş olabilirsiniz. Bugünlerde Japonyadan gelen haberler ise maalesef keyif kaçıran türden.
Japonya’da neler oluyor?
Japon ilaç üreticisi Kobayashi Pharmaceutical, ürünlerinin kullanımıyla ilişkilendirilen sağlık sorunlarının artmasıyla ciddi sorunlarla karşı karşıya kalmış durumda.
Geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada, Kobayashi Pharmaceutical, Japonya’da beni koji adı verilen bir ürünü kullanan iki kişinin daha öldüğünü bildirdi. Her ikisi de böbrek problemleriyle uyumlu semptomlar göstermişti. Birkaç gün sonra ise şirket, takviyelerin bir başka ölümle bağlantılı olabileceğini belirtti. Bu, şirketin ürünleriyle ilişkilendirilen ölüm sayısını beşe çıkarıyor. Ayrıca, Japonya’da satılan kolesterol düşürücü takviyeleri kullanan 93 kişinin hastaneye kaldırıldığı doğrulandı. Gıda takviyesi ölümleri endişesi ise artıyor.
Kobayashi Pharmaceutical, ürün içeriğini diğer gıda üreticilerine sağlıyor. Japonya sağlık bakanlığı, uzmanlardan oluşan bir heyetin tavsiyesinin ardından, Kobayashi’den kırmızı mayalı pirinç içeren ürün kullanan gıda üreticilerinden gönüllü denetimler yapmalarını ve bulguları raporlamalarını isteyecek. Bu sağlık endişesi, etiketleme düzenlemelerinin gevşekliğinden kaynaklanan hızlı büyüyen Japon gıda pazarının bir kısmını sarsıyor.
Yeni düzenlemeler gerekiyor
Japonya Tüketici İşleri Dairesi, sağlık sorunlarına ilişkin raporlar alıp almadıklarını sorgulamak için bu tür ürünleri üreten yaklaşık 1,700 şirkete bir mektup gönderdi. Ayrıca, şirketlerin bu bilgileri toplamak için prosedürlerinin olduğunu doğrulamalarını talep ediyor.
2015 yılında tanıtılan “işlevsel” olarak adlandırılan yeni bir gıda kategorisi, devlet tarafından izlenmesi gereken tokuho adlı özel sağlık niteliklerine sahip gıdaların sınıflandırılmasına düşük maliyetli bir alternatif olarak ortaya çıktı. Bu yeni kategori, küçük şirketlerin katma değerli gıdalar sunmasını kolaylaştırmak ve sektörü canlandırmak için tasarlanmıştı.
Kobayashi İlaç skandalı, gıda şirketlerinin ürünlerini gönüllü olarak denetlemelerini hızlandırdı. Şeker üreticisi Kanro, ürünlerinin güvenliği hakkında sağlayıcılara “her ihtimale karşı” sorular soracağını belirtti. Coca-Cola Japonya da içeceklerini işlevsel iddialarla etiketlediğinde, ürünlerinin kalitesini sağladığını ve yasal standartlara uyduğunu belirtti.
Mayalı kırmızı pirinç vakaları, Japonya’nın fonksiyonel gıdalarla ilişkilendirilen ilk sağlık sorunu değil. Ancak hastalıkların ürün içeriğinden mi yoksa hatalı üretim süreçlerinden mi kaynaklandığı henüz net değil. Ancak Kobayashi Pharmaceutical, sorunları bildirmekte geç kaldığı için eleştirildi.
Böbrekler etkileniyor
Takviyeleri alan bir hastada böbrek hastalığı teşhisi koyan bir doktor, ilk olarak 15 Ocak’ta Kobayashi Pharmaceutical ile temasa geçti. Şirket, sağlık sorunlarıyla ilgili ek sorular aldığı Şubat ayında yanıt verdi. Ancak Kobayashi vakaları ancak 22 Mart’ta Tüketici İşleri Dairesi’ne ve şirketin merkezinin bulunduğu Osaka şehrine bildirildi; aynı gün sorunlar kamuoyuna duyuruldu.
Japon yasaları, gıda üreticilerinin yalnızca belirtilen dört kategorideki maddelerden herhangi birini içeren ürünler için gıda zehirlenmesini bildirmelerini gerektirir. Ancak Tüketici İşleri Ajansı, fonksiyonel gıdalara ilişkin yönergeleri kapsamında üreticilere herhangi bir sağlık sorununu “derhal bildirmeleri” talimatını veriyor.
Tokyo’daki Aoyama Gakuin Üniversitesi’nde örgütsel yönetim konusunda Uzman Fahri Profesör Shinji Hatta, “Ek işlevsel iddiaları olan gıda programının ciddi güvenlik kusurlarına sahip olduğu söylenemez” dedi. Ancak “önleme adına, Kobayashi Pharmaceutical’ın şüpheli sağlık sorunlarına ilişkin raporları aldıktan sonra bilgileri kamuoyuna açıklaması gerekirdi.” dedi. ABD’de 1982 yılında yaşanan zehirli Tylenol hapları olayında olduğu gibi, Johnson & Johnson hemen bir kamu uyarısı yayınladı ve ürünü toplu olarak geri çağırmaya başladı. Sadece bir yıl içinde Tylenol’un pazar payı kurcalama olayından önceki seviyelere yükseldi.
Japon tüketici savunuculuğu grubu Shufuren’in başkanı Makiko Kawamura, Kobayashi Pharmaceutical’ın aktif olarak bilgi sağlamak yerine “yalnızca raporlara yanıt verdiğini” belirtti.
Gelişmeler oldukça takip etmeye devam edeceğiz.
@tarihlibilim