Bebekler neden güzel kokar? Yeni çocuk sahibi ebeveynlerin özellikle anlayamadıkları bir şey! Bugün bu sevimli soruya bilimsel cevaplar sunmaya çalışacağız. Vakit kaybetmeden başlayalım.
Bebek kokusu
Bebekler, ilk bakışta çaresiz gibi görünebilirler ama bilim, aslında hayatta kalmalarını sağlayacak güçlü mekanizmalara sahip olduklarını söylüyor. Bu, büyük gözlerinden, yumuşak ciltlerine ve tombul yanaklarına kadar olan özellikleri içerir, kalplerimizi eriten ve yetişkinleri onlara bakmaya zorlayan tüm özellikler.
Ve tabii ki, yeni bebek kokusu da unutulmamalı. Yeni doğmuş bir bebeğin başının tepesi, taze pişmiş çikolatalı kurabiyelerin ve tuzlu deniz havasının muhteşem bir karışımı gibidir. Ancak bebeğinizin o leziz kokusu, sadece hoş bir koku değildir; aynı zamanda sizinle arasında bir bağ oluşturmanıza da yardımcı olabilir.
Nasıl bir koku
Yeni doğan bebeklerin kokusu, bir grup yeni ebeveynle yapılan anket sonuçlarına göre oldukça farklılık gösterebilir. Çünkü her bebek benzersizdir ve dolayısıyla kokusu da öyle.
Genel olarak, yeni doğmuş bir bebek, hayatının ilk birkaç haftasında eşlik eden hoş, tatlı ve hafif peynirli bir koku yayabilir; ancak bu notalar bebekten bebeğe değişiklik gösterir. Bir anne, bebeğinin kokusunu sabun, süt ve taze ekmek karışımına benzetebilirken, diğerleri ise basitçe “tatlı” olarak tanımlayabilir.
Bu özel koku, doğumun anında mevcuttur, ister sezaryen isterse vajinal doğum olsun, ve birkaç hafta boyunca devam ederken zamanla kaybolmaya başlar. Bu kokunun insanlar üzerinde güçlü bir etkisi olduğunu gösteren araştırmalar da mevcuttur. Örneğin, Frontiers in Psychology dergisinde yayınlanan bir araştırmada, kadınların (bazıları yakın zamanda doğum yapmış, bazıları ise hiç doğum yapmamış) beyni, kendilerine yabancı olan 2 günlük bebeklerin giydiği gömleklerin kokusunu alırken ödülle ilişkili davranışlar ve lezzetli yemek veya uyuşturucu gibi uyaranlarla ilişkili alanlarda aktivite gösterdiği bulunmuştur. Başka bir deyişle, bebek kokusu gerçekten insanları sarhoş edebilir!
Bilimsel açıklaması
Bilim camiasında, yeni doğan bebeklerin bu özel kokusunun kaynağı ve nedeni hâlâ bir miktar gizemini koruyor. Konu hakkında sınırlı araştırma yapılmış olsa da birçok uzman, yenidoğan kokusunun ardındaki ana etkenin “vernix caseosa” olduğunu teorileştiriyor.
Bu, bebeğin cildini rahimde koruyan ve nemi tutan beyaz, mumlu bir kaplama gibidir. Doğum sırasında, verniksin bebeğin doğum kanalındaki yolculuğunu kolaylaştırdığı ve aynı zamanda vajinal bakterilerden koruyarak sıcaklık düzenlemesine yardımcı olduğu düşünülmektedir. Doğumdan sonra vernix caseosa, bebeğin cildinin dış dünyaya uyum sağlamasına yardımcı olur ve genellikle yaklaşık 24 saat sonra yıkanır, ancak koku bebeğin saçında ve cildinde kalabilir.
“Neden” sorusuna gelince, yenidoğan kokusunun muhtemelen ebeveyn-çocuk bağında önemli bir rol oynadığı düşünülmektedir. Kokunun anıları tetiklediği, bizi zararlı toksinlere karşı koruduğu ve sevdiğimiz şeylere bağladığı gösterilmiştir. Bazı araştırmalar, bağlanma güçlüğü çeken annelerin kendi bebeklerinin kokusunu tercih etmediklerini ve onu daha az tanıyabildiklerini göstermektedir. Ancak, daha kesin kanıtlar bulunana kadar, bu sadece büyüleyici bir teori olarak kalacaktır.
Vernix Caseosa
Doğum anında, yeni doğanın cildi, utero ve sonrasındaki epidermal olgunlaşmaya katkıda bulunan bir madde olan verniks caseosa ile kaplanmıştır. Verniks, intrauterin dönemin ikinci trimesterinin sonlarında üretilmeye başlayan, %80’i su olmak üzere lipit ve proteinler içeren bir koruyucu film tabakasıdır. Bu verniks tabakasının cilt yüzeyindeki dağılımı, gestasyon yaşına, doğum şekline ve bebeğin vücut ağırlığına göre değişkenlik gösterir.
Yenidoğanın cildi, doğum sırasında doğrudan annenin vajinal kanalından geçtiğinde, verniks tabakası daha yoğun olabilir. Bunun nedeni, verniksin doğum kanalında kaygan bir madde olarak işlev görmesi ve bebeğin geçişi sırasında cildini korumasıdır. Ancak, sezaryen ile doğum durumunda, verniks tabakası genellikle daha az yoğun olabilir çünkü bebeğin doğrudan vajinal geçişi olmamıştır.
Doğumdan sonra, verniks kazeoza tabakası genellikle bebek cildinden çıkarılır veya yıkanır. Ancak, bazı verniks kalıntıları hala ciltte kalabilir ve bu, bebeklerin ciltlerinin yumuşak ve nemli kalmasına yardımcı olabilir. Bu durum, bebeklerin ciltlerinin utero dönemdeki koruyucu özelliklerini korumasına yardımcı olabilir.
Bebekler neden güzel kokar? Sorusuna cevabı tarihlibilim olarak bilimsel olarak sunmaya çalıştık. Beğendiğinizi umuyoruz. 🙂
@tarihlibilim
2 comments