250 milyon yıllık fosil, Dinozorlar Çağı’nın başlangıcına ışık tuttu. Bilim insanları, Güney Yarımküredeki en eski deniz sürüngenine ait fosili 46 yıl önce buldu. Yeni çalışma ise bu fosili anlamlandırdı. Yaklaşık 250 milyon yıl önce gerçekleşen Büyük Yok Oluş, deniz ekosistemlerindeki canlıların büyük bir kısmını yok etti. Bu olay, Dinozorlar Çağı’nı başlatırken hayatta kalan deniz canlıları da Dünya’nın okyanuslarına yayıldı.
Bir dönüm noktası
Bilimsel açıdan dönüm noktası olan bu olayın kanıtlarını, araştırmacılar Spitsbergen, Kuzey Amerika ve Çin gibi yerlerde ortaya çıkardı. Yeni Zelanda’nın Güney Adası’nda bulunan fosil, bu sürecin Güney Yarımküre’deki ayağına dair önemli bilgiler sunuyor. Araştırmacılar, 1978‘de bir dere yatağında bulunan Nothosaur fosilinin önemini yeni incelemelerle ortaya koydu. Nothosaurlar, Sauropterygia üsttakımına ait, boyları 7 metreye kadar ulaşan deniz sürüngenleriydi. Basık kafatasları ve ince konik dişleriyle balık ve kalamar avlıyorlardı.
Current Biology adlı dergide yayımlanan çalışmada, bilim insanları Yeni Zelanda’da bulunan Nothosaur omuru fosilini inceledi. Bu fosil, Yeni Zelanda’nın sularla kaplı olduğu bir döneme ait. Bilim insanları, Nothosaur’un 246 milyon yıl önce Panthalassa olarak bilinen büyük okyanusun güney kutup kıyısında yaşadığını tahmin ediyor.
Makalenin ortak yazarı Benjamin Kear, "Yeni Zelanda'da bulunan Nothosaur, Güney Yarımküre'den çıkarılan en eski sauropterygia fosillerinden en az 40 milyon yıl daha eski" diyor. Bu eski deniz sürüngenleri, o zamanlar güney kutup dairesi olan bölgede deniz canlılarıyla dolu sığ bir kıyı ortamında yaşıyordu.
Nothosaurlar nereden yayıldı?
Araştırmacılar, Panthalassa’nın kuzeydoğusundan kuzeybatı sınırlarına kadar uzanan bir kuşakta keşfedilen en eski Nothosaur fosillerinin yaklaşık 248 milyon yıllık olduğunu belirtiyor. Ancak bu deniz sürüngenlerinin okyanusun uç noktalarına nasıl ve ne zaman ulaştığı henüz net değil. Yeni çalışma, bu belirsizliğe ışık tutarak Nothosaurların ekvatordan yayıldığını öne sürüyor.
Kear, "Zaman ayarlı bir model kullanarak, nothosaurların ekvator yakınlarında ortaya çıktığını ve Dinozorlar Çağı'nın başlangıcını belirleyen kitlesel yok oluştan sonra karmaşık deniz ekosistemlerinin yeniden kurulmasıyla aynı anda hem kuzeye hem de güneye doğru hızla yayıldığını ortaya koyduk" diyor.
Bu dönemde, gezegen şiddetli bir küresel ısınma sürecinden geçerken, sıcak iklimler güney kutbundaki deniz sürüngenlerinin çoğalmasını sağladı. Araştırmacılar, bu nedenle Nothosaurların gezegene yayılırken kutup noktalarını asıl güzergah olarak kullandığını düşünüyor.
Ancak bu teoriyi doğrulamak için daha fazla bulguya ihtiyaç var. Kear, "Yeni Zelanda'da ve Güney Yarımküre'nin başka yerlerinde keşfedilmeyi bekleyen, nesli tükenmiş deniz yaratıklarına ait daha fazla fosil kalıntısı olduğundan şüphemiz yok" diyor.
Gelişmeler oldukça paylaşmaya devam edeceğiz. 250 milyon yıllık fosil makalemiz burada bitiyor. 🙂
@tarihlibilim